Choć spakowaliśmy już naszą ekspozycję czasową o historii Zakładowego Domu Kultury, ostatni artykuł w dwumiesięczniku Stolica przypomniał nam, że także na naszej wystawie prezentowaliśmy utalentowanych twórców kultury Ursusa. Nie pominęliśmy, oczywiście, Antka Kani
ANTONI KANIA (zm. 12 lipca 2014 r.) i działalność jego oraz członków rodziny zostały ciekawie opisane w najnowszym wydaniu Stolicy w tekście Galeria Pana Antka.
Dorastał na podwórkach Ursusa, co wybrzmiało w tekście w Stolicy (nr 9-10/2024). Ursus był dla niego bardzo ważny, podobnie jak Zakładowy Dom Kultury ZM „Ursus”, gdzie mógł rozwijać się artystycznie. Z łatwością uczył się grać na instrumentach: lirze korbowej, suce biłgorajskiej, gitarach, skrzypcach, banjo i innych.
To właśnie w naszym Zakładowym Domu Kultury w Ursusie założył Pierwszy Polski Zespół Folkowy dla dzieci. Założył słynną “Grupę Pana Antka”, w której na kontrabasie grał Mariusz Gabrych , autor piosenki „Córka Grabarza”. Grupa Pana Antka wystąpiła w Opolu na Koncercie Debiuty 21 czerwca 1977 obok m.in. Danuty Stankiewicz.
W 1985 roku założył pierwszy polski zespół folkowy Syrbacy. Jego celem było tworzenie przy użyciu starych, często już zapomnianych instrumentów. Na repertuar grupy składały się m.in. polskie przyśpiewki, muzyka country i słowiańsko-żydowska, ballady rosyjsko-cygańskie, ale też jazz. Tematy muzyczne Syrbacy czerpali w zdecydowanej większości z twórczości Oskara Kolberga. Na ich instrumentarium składały się zarówno odrestaurowane, stare – liczące sobie niejednokrotnie blisko sto lat – sprzęty, jak i zrekonstruowane od zera na podstawie rycin, wzorów, opisów.
Kolekcjonował także instrumenty muzyczne i założył w Grodzisku Mazowieckim Galerię Instrumentów Folkowych – o perypetiach z nią związanych opowiada rodzina artysty dla Stolicy. Niektóre instrumenty wykonane zostały z przedmiotów codziennego użytku, takich jak pompka do roweru, łyżka, patyk lub wieszak. W sumie w galerii znajduje się zbiór ponad tysiąca instrumentów, „przeszkadzajek” oraz zabawek muzycznych. Okazuje się, że Antek Kania zbierał również ludowe kapliczki, szopki bożonarodzeniowe i sprzęty codziennego życia z PRL-u. A jego rodzina założyła Fundację Antek, która organizuje projekty muzyczne głównie dla Grodziska Mazowieckiego.
Warto sięgnąć po najnowsze wydanie Stolicy i tekst autorstwa Marcina Mierzejewskiego
